آمادگی ۵۲ هزار مگاواتی نیروگاه‌های حرارتی به منظور تابستان

، نشانه‌های هشدار دهنده به طور جدی از آغاز سال به چشم می‌خورد؛ فروردینی که در آن مصرف برق برای نخستین بار به دو رقم رسید و دمای هوا ۵.۵ درجه بالاتر از میانگین سال گذشته بود.

افزایش دما علاوه بر تأثیر بر مصرف، کارایی برخی نیروگاه‌ها را نیز کاهش می‌دهد. در این شرایط، تولید برق نیروگاه‌های برق‌آبی که در سال‌های قبل تا ۷۰۰ مگاوات در اوج تابستان تأمین می‌کردند، اکنون به کمتر از ۲۵۰۰ مگاوات رسیده است؛ کاهشی قابل توجه که وابستگی بیشتر به نیروگاه‌های حرارتی را اجتناب‌ناپذیر کرده است.

در پاسخ به این وضعیت نامطلوب، صنعت برق برنامه‌ای فشرده را برای آماده‌سازی نیروگاه‌های حرارتی طراحی و به مرحله اجرا رسانده است. از مجموع ۱۰۲ هزار مگاوات طرح تعمیراتی، بیش از ۹۷ درصد تا اواخر اردیبهشت انجام شده و پیش‌بینی می‌شود قبل از خردادماه این رقم به بالای ۹۹ درصد برسد. تعمیرات نوروزی نیز با رشد ۶۰ درصدی نسبت به سال قبل همراه بوده و ۱۱ هزار و ۵۰۰ مگاوات ظرفیت جدید را به مدار وارد کرده است. این حجم از فعالیت مداوم، آمادگی واحدهای حرارتی را به بالای ۹۸ درصد رسانده است؛ رقمی که در موفقیت در عبور از پیک تابستان نقش حیاتی خواهد داشت.

در حوزه توسعه ظرفیت نیز گام‌های بلندی برداشته شده است. به گفته مسئولان، بیش از ۴۷۰۰ مگاوات ظرفیت جدید از طریق ساخت نیروگاه‌های جدید، ارتقای توان واحدهای موجود و رفع محدودیت‌های فنی در برنامه قرار دارد. بخشی از این افزایش ظرفیت (حدود ۱۴۳۰ مگاوات) از بهینه‌سازی عملکرد واحدهای قدیمی حاصل شده است.

به طور کلی، توان تولید نیروگاه‌های حرارتی در مقایسه با تابستان سال گذشته از حدود ۴۸ هزار مگاوات به بیش از ۵۲ هزار مگاوات خواهد رسید.

اما این مسئله تنها کمیت نیست؛ کیفیت تولید نیز در اولویت قرار دارد. هم‌اکنون میانگین راندمان نیروگاه‌های حرارتی ایران به ۳۹.۶۸ درصد رسیده که کشور را به جایگاه پانزدهم جهانی رسانده است، رتبه‌ای که بالاتر از چین و کانادا قرار دارد.

این پیشرفت نتیجه تمرکز بر تکمیل بخش بخار در نیروگاه‌های سیکل ترکیبی است؛ پروژه‌هایی که بدون نیاز به سوخت اضافی، حجم تولید را افزایش می‌دهند. با وجود بیش از ۸۰۰۰ مگاوات ظرفیت قابل بهره‌برداری در این زمینه، اقدامات عملی برای به کارگیری این پتانسیل با سرعت دنبال می‌شود.

علاوه بر توسعه فنی، کاهش تلفات شبکه، بهینه‌سازی مصرف داخلی نیروگاه‌ها و طراحی نیروگاه‌های جدید با راندمان بالا، از دیگر رویکردهای کلیدی صنعت برق در سال جاری است. به موازات این، تجربه مفیدی که در عبور از زمستان با محدودیت سوخت به دست آمد، به برنامه‌ریزی دقیق‌تر در برابر چالش‌های تابستان کمک کرده است. هماهنگی میان شرکت‌های برق منطقه‌ای، نیروگاه‌ها و نهادهای بالادستی نیز نقشی مهم در افزایش تاب‌آوری شبکه ایفا کرده است.

در نهایت، صنعت برق ایران در حالی به استقبال تابستان می‌رود که تمامی ظرفیت‌های انسانی، فنی و مدیریتی خود را برای پایدار نگه‌داشتن شبکه به کار گرفته است. با وجود چالش‌های ناشی از خشکسالی، گرمای بی‌سابقه و افزایش سریع مصرف، عملکرد نیروگاه‌های حرارتی در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که این بخش می‌تواند پشتیبانی اصلی در روزهای گرم پیش‌رو باشد. تابستان ۱۴۰۴، نه‌تنها آزمونی برای توانایی صنعت برق، بلکه معیاری برای ارزیابی موفقیت در مدیریت منابع انرژی خواهد بود.