بدون چشم‌انداز سیاسی و حمایت مستمر، رشد بازار سرمایه خیال‌پردازی است!

امیر سیدی، متخصص بازار سرمایه، در مصاحبه‌ای با بورس‌نیوز، به انتقاد از عدم وجود چشم‌انداز روشن در سیاست‌های اقتصادی و خارجی کشور پرداخته و آن را عاملی اصلی برای عدم ورود سرمایه‌گذاران خارجی به بازار ایران برشمرد. وی تصریح کرد که استمرار رکود در بازار سرمایه ناشی از ترکیب سیاست‌های پولی انقباضی، بی‌ثباتی‌های ژئوپلیتیک و عدم اجرای کامل سیاست‌های حمایتی است.

امیر سیدی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتگو با بورس‌نیوز به وضعیت کنونی اقتصادی و سیاسی کشور اشاره کرد و ورود سرمایه‌های خارجی به بازار ایران را در شرایط فعلی غیرممکن و غیرمنطقی توصیف کرد.

وی ضمن اشاره به نبود ثبات در سیاست‌های خارجی کشور، گفت: ما به‌جای آنکه به صلح پایدار دست یابیم، در حال حاضر در حال گذراندن دوره‌ای شبیه به آتش‌بس ناپایدار هستیم. همین اصطلاح به‌خوبی نشان‌دهنده وضعیت کنونی است؛ فضایی مبهم که نه صلح است و نه جنگ، و مطمئناً برای سرمایه‌گذاران خارجی جذابیتی نخواهد داشت.

تحریم‌ها، مکانیسم ماشه و فقدان شفافیت

سیدی در ادامه گفت: مسائلی همچون مکانیسم ماشه، تحریم‌ها و سرنوشت نامشخص درگیری‌ها و تنش‌های منطقه‌ای همه در یک سایه ابهام قرار دارند. ما نه تنها آینده‌ای روشن در اختیار نداریم، بلکه شفافیتی در اطلاع‌رسانی درباره سیاست‌گذاری‌ها نیز وجود ندارد.

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی که قطعیت یا چشم‌انداز روشنی از آینده سیاسی و اقتصادی کشور وجود ندارد، نمی‌توان انتظار داشت که سرمایه‌گذاران خارجی در پی ورود به بازار باشند. روشن شدن سیاست‌ها و کاهش تنش‌های ژئوپلیتیک به‌عنوان پیش‌نیازی برای جذب سرمایه‌های خارجی ضروری است.

امیر سیدی به پدیده رکود در بازار سرمایه پرداخت و بیان کرد: آنچه در شرایط کنونی به‌وضوح مشخص است، این است که پس از وقایع اخیر، هیچ تغییر قابل توجهی در سیاست خارجی کشور رخ نداده و بیشتر زمان صرفاً در حال سپری شدن است.

وی همچنین اشاره کرد که تحلیل‌های مثبتی که نسبت به آینده بازار وجود دارد، عمدتاً به چشم‌اندازهای میان‌مدت اشاره دارند. برخی اتفاقات ممکن است تأثیر خود را در دو تا سه ماه آینده بگذارند و نشانه‌هایی از عبور از رکود را نمایان کنند، اما در حال حاضر، حتی اگر برخی شرکت‌ها از نظر مالی در وضعیت مطلوبی باشند – که در بسیاری از موارد این‌گونه است – همچنان بازار با شکست مواجه شده است.

سیاست‌های انقباضی و کاهش گردش پول

سیدی در توضیح یکی از دلایل بروز این وضعیت گفت: در گذشته، سیاست‌هایی به اجرا درآمد که عملاً منجر به کاهش ضربه فزاینده و افت حجم پول در گردش شده است. به‌طور خاص، اقداماتی چون کنترل ترازنامه‌های بانکی و تعیین نرخ بهره‌ای بالاتر از نرخ رشد ترازنامه‌ها، جزء سیاست‌های انقباضی به‌شمار می‌آیند که عرضه پول را محدود کرده‌اند.

وی تأکید کرد که فضایی که هم ابهام سیاسی و هم محدودیت‌های پولی را در خود دارد، موجب شده تا بازار سرمایه تنها در وضعیت رکودی عمیق‌تری فرو رود، حتی در حالی که بعضی از شرکت‌ها در زمینه سودآوری عملکرد خوبی دارند.

ادامه سیاست‌های انقباضی و بی‌توجهی به رکود؛ تهدیدی جدی برای بازار سرمایه

سیدی در تحلیل وضعیت فعلی بازار سرمایه به اثرات سیاست‌های پولی و محدودیت‌های ناشی از تصمیمات اقتصادی اشاره کرد و اظهار داشت: در حال حاضر، به‌دلیل مجموعه‌ای از شرابط، چرخه پول در اقتصاد، فرآیند ثبت سفارش‌ها و بسیاری از فعالیت‌های کلان اقتصادی با اختلال مواجه شده‌اند. در عین حال، حوادث منطقه‌ای و جنگ نیز بر این رکود تأثیر منفی گذاشته‌اند.

وی ادامه داد: زمانی که بازار سرمایه دچار نوعی شکست ساختاری شد، عملاً تقاضای تازه‌ای نیز به آن اضافه نشد. به جز موارد اندکی از حمایت‌ها و تزریق سرمایه‌های مستقیم، نیاز بود که سیاست‌هایی کلان‌تر برای مهار رکود به‌کار گرفته شود؛ سیاست‌هایی متوازنی که هم در زمینه کنترل نقدینگی و هم در نرخ تأمین مالی، با در نظر گرفتن چشم‌انداز رکودی اقتصاد تهیه شده باشند.

سیدی اظهار داشت که انتقاد از تمرکز یک‌جانبه سیاست‌گذار بر بازار ارز نیز لازم است: در حالی که هدف اصلی فعلاً کنترل نرخ ارز می‌باشد، کم‌توجهی به رکود موجود در سایر بخش‌های اقتصادی محسوس است. سیاست‌هایی چون بستن ثبت سفارش‌ها، اعمال محدودیت‌های ارزی و تداوم سیاست‌های شدید انقباضی پولی، همراه با پیامدهای روانی ناشی از شرایط جنگی، عملاً به ایجاد رکود مزید کمک کرده‌اند.

وی تأکید کرد: مهم‌ترین عاملی که اکنون بر بازار سرمایه سایه افکنده، همین ترکیب ناهماهنگ از سیاست‌های انقباضی و بی‌توجهی به نشانه‌های عمیق رکود در اقتصاد است. تا زمانی که سیاست‌گذاری کلان با واقعیت‌های رکودی هماهنگ نشود، نمی‌توان انتظار بازگشت پایداری برای بازار داشت.

سیاست‌های حمایتی نیمه‌کاره و افق نامشخص سیاسی؛ مانع از بازگشت رونق به بازار سرمایه

امیر سیدی بر بازتعریف سیاست‌ها برای احیای بازار سرمایه تأکید کرد و گفت: برای دستیابی به بازگشت پایدار و تقویت تقاضا در بازار سرمایه، چند شرط کلیدی وجود دارد که در حال حاضر هیچ‌کدام از آن‌ها محقق نشده است. اولین شرط، مشخص شدن افق سیاسی کشور و حرکت به سوی ثبات و خروج از فضای ابهام و تنش است؛ اما در این وضعیت، نشانه‌ای از تحقق آن دیده نمی‌شود.

وی دومین شرط ضروری را بازنگری در سیاست‌های کلان اقتصادی دانست و اضافه کرد: سیاست‌های کلان باید با توجه به رکود عمیق ناشی از تحولات اخیر، از جمله جنگ و محدودیت‌های خارجی، بازتعریف شوند. اما به‌نظر می‌رسد که تمرکز اصلی سیاست‌گذار همچنان بر کنترل نرخ ارز و مهار تورم باقی مانده، حتی به قیمت تعمیق رکود باشد.

سیدی با اشاره به سیاست تزریق نقدینگی، خاطرنشان کرد: حداقل اقدام مثبت در این فضا، تزریق نقدینگی به بازار سرمایه بود که البته در هفته بازگشایی بازار پس از وقایع اخیر انجام شد، اما این سیاست ادامه نیافت. در صورتی که این روند ادامه داشت، می‌توانست به بازگشت تدریجی تقاضا و ترمیم اعتماد سرمایه‌گذاران منجر شود.

وی تأکید کرد: اگر قرار نیست اصلاحاتی در دو حوزه کلیدی یعنی سیاست‌های خارجی و سیاست‌های کلان اقتصادی صورت پذیرد، حداقل انتظار می‌رود که حمایت‌های نقدی از بازار به‌طور پایدار دنبال شود. در غیر این صورت، با وجود ارزندگی بالای بسیاری از شرکت‌ها، نمی‌توان آینده روشنی برای بازار متصور بود.

سیدی در پایان هشدار داد که عدم اقدام مؤثر و بلندمدت در این سه حوزه، به معنای استمرار رکود در بازار سرمایه خواهد بود و سرمایه‌گذاران، به‌ویژه فعالان خرد، در غیاب اعتماد و چشم‌انداز مشخص، تمایلی به بازگشت به بازار نخواهند داشت.

پایان مطلب