تحلیل بانک مرکزی از افزایش اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۳/ کدام حوزه‌ها بالاترین سهم را به خود اختصاص دادند
به استناد محاسبات اولیه اداره حساب‌های اقتصادی بانک مرکزی، تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (بر اساس قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) در سه‌ماهه چهارم سال ۱۴۰۳ به سطح ۱۸۴۱۲.۵ هزار میلیارد ریال رسید که در مقایسه با سه‌ماهه چهارم سال ۱۴۰۲، افزایش ۳.۲ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین رشد اقتصادی بدون نفت در این دوره معادل ۳.۱ درصد ثبت شده است.
تحلیل وضعیت سرمایه‌گذاری در بخش‌های متنوع اقتصادی (بر اساس قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) واضح می‌کند که در سه‌ماهه چهارم سال ۱۴۰۳، “تشکیل سرمایه ثابت ناخالص” به افزایش ۴.۵ درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته دست یافته است؛ به‌طوری‌که در این دوره، رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در دو زیرمجموعه اصلی “ماشین‌آلات” و “ساختمان” به ترتیب معادل ۵.۴ و ۳.۷ درصد بود.
به‌طور کلی، عملکرد تولید ناخالص داخلی کشور در سال ۱۴۰۳ “با احتساب نفت” و “بدون احتساب نفت” بر اساس قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰ به ترتیب به ۷۸۴۴۳.۸ و ۷۲۲۵۶.۱ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به سال قبل از آن نشان‌دهنده افزایش ۳.۱ و ۳.۰ درصدی است.
شاید تحقق رشد اقتصادی ۳.۱ درصدی در سال ۱۴۰۳، تداوم روند مثبت رشد اقتصادی را از سال ۱۴۰۲ که رشد ۵.۰ درصدی را تجربه کرده است، نشان دهد.
عوامل رشد اقتصادی در سه‌ماهه چهارم سال ۱۴۰۳
تحلیل رشد اقتصادی بر مبنای گروه‌های فعالیت‌های اقتصادی (با قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) بیانگر این است که رشد تولید ناخالص داخلی در سه‌ماهه چهارم سال ۱۴۰۳ ناشی از تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمامی گروه‌های اصلی بوده است. لازم به ذکر است که در این دوره، رشد گروه‌های “کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری”، “نفت و گاز”، “صنایع و معادن” و “خدمات” به ترتیب معادل ۲.۸، ۴.۶، ۲.۰ و ۳.۹ درصد بوده است.
بررسی تولید ناخالص داخلی بر مبنای اقلام هزینه نهایی (با قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰) در سه‌ماهه چهارم سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که “هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی”، “هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی” و “تشکیل سرمایه ثابت ناخالص” به ترتیب از رشد ۳.۸، ۴.۱ و ۴.۵ درصدی نسبت به سال قبل برخوردار بوده‌اند.
در این دوره، رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به تفکیک “ماشین‌آلات” و “ساختمان” به ترتیب با ۵.۴ و ۳.۷ درصد ثبت شد.
عوامل رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۳
بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر اساس گروه‌های فعالیت‌های اقتصادی در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که رشد ارزش افزوده گروه‌های “کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری”، “نفت و گاز”، “صنایع و معادن” و “خدمات” نسبت به دوره مشابه سال گذشته به ترتیب برابر با ۳.۶، ۴.۶، ۲.۴ و ۳.۳ درصد بوده است که به ترتیب سهمی معادل ۰.۴، ۰.۴، ۰.۸ و ۱.۶ واحد درصد از رشد اقتصادی ۳.۱ درصدی سال ۱۴۰۳ را به خود اختصاص داده‌اند.
در سال ۱۴۰۳، ارزش افزوده بخش “صنعت” به قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰ با افزایش ۲.۳ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۲ مواجه شد. به‌ویژه در این بخش، شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی (با ۱۰۰ نفر و بیشتر کارکن) که حدود ۷۰ درصد از ارزش افزوده بخش صنعت را تشکیل می‌دهد، رشدی معادل ۱.۲ درصد را نشان داد.
تحلیل عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکیک رشته‌های فعالیت‌های صنعتی (بر اساس کدهای ISIC دو رقمی) در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که از مجموع ۲۴ گروه اصلی، ۱۸ گروه (با ضریب اهمیت ۴۹.۸ درصدی از شاخص کل) رشد مثبت تولید را تجربه کرده‌اند؛ از جمله صنایعی که بالاترین سهم را در این رشد داشته‌اند، می‌توان به “صنایع تولید مواد و محصولات شیمیایی”، “صنایع تولید مواد غذایی”، “صنایع تولید ماشین‌آلات مولد و انتقال نیروی برق و دستگاه‌های برقی”، “صنایع تولید ماشین‌آلات و تجهیزات طبقه‌بندی نشده در جای دیگر” و “صنایع تولید محصولات لاستیکی و پلاستیکی” اشاره کرد.
بررسی تولید ناخالص داخلی بر حسب اقلام هزینه نهایی در سال ۱۴۰۳ نشان‌دهنده رشد ۳.۵، ۳.۸ و ۳.۸ درصدی به ترتیب در “هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی”، “هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی” و “تشکیل سرمایه ثابت ناخالص” نسبت به سال قبل است که این رشد در “تشکیل سرمایه ثابت ناخالص” عمدتاً ناشی از افزایش در دو زیرمجموعه “ماشین‌آلات” و “ساختمان” به ترتیب معادل ۴.۷ و ۳.۰ درصد بوده است.
۲۲۳۲۲۵
