تنشها در تخت جمشید؛ آینده کتیبه تاریخی چگونه رقم خورد؟
درگیری بین قاچاقچیان آثار باستانی و نیروهای یگان حفاظت در منطقه مرودشت واقع در استان فارس، در حریم تخت جمشید به وقوع پیوسته است. این درگیری نخستین باری نیست که بین این دو گروه در این ناحیه رخ میدهد. گزارشات حاکی از آن است که قاچاقچیان با استفاده از سلاحهای گرم، نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی را مورد تهدید قرار دادهاند.
ایسنا در خبری اعلام کرد: افشین ابراهیمی، معاون میراث فرهنگی استان فارس، در پی پیگیریهای انجام شده از سوی ایسنا، وقوع حادثه در مرودشت را تأیید کرد و گفت چند روز پیش، تعدادی از قاچاقچیان به قصد سرقت یکی از کتیبههای تاریخی (که گفته میشود از دوره ساسانی است) به حریم تخت جمشید نزدیک شده بودند. به دلیل شناسایی پیشینی حرکتهای مشکوک در راستای سرقت و نابودی این کتیبه، نیروهای یگان حفاظت در آن مکان مستقر شده بودند و در حین جلوگیری از سرقت و تخریب، یکی از اعضای یگان به علت ضربات چاقو مجروح گردید.
معاون میراث فرهنگی استان فارس همچنین بیان کرد که ضارب در حال تدارک سرقت و تخریب کتیبه تاریخی، هماکنون به مراجع امنیتی و قضایی جهت ثبت پرونده معرفی شده است.
در مورد میزان آسیبی که به این کتیبه تاریخی وارد شده، اطلاعات دقیقی در دسترس نیست؛ اما گزارشها حاکی از آن است که قاچاقچیان درصدد جابهجایی این کتیبه بودند، که پیشتر نیز درباره خطر تخریب آن در رسانهها گزارشی منتشر شده بود، اما با تلاش نیروهای یگان حفاظت، این اقدام آنها ناکام ماند.
نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی، که به گفته سردار مهری، فرمانده این یگان، مسئولیت حفاظت از بیش از ۳۰۰ موزه و بالغ بر ۳۰ هزار آثار ثبت ملی و همچنین بیش از یک میلیون اثر در نوبت ثبت و ۲۸ اثر ثبت جهانی را بر عهده دارند، با چالشهای بسیاری روبرو هستند. مهمترین این چالشها به مسائل امنیت شغلی، ساختار سازمانی یگان و ضعف ارتباطات اجتماعی بین نیروها و جوامع محلی مرتبط میشود.
سردار مهری تقریباً یک سال پیش در مصاحبهای بیان کرده بود که در دو دهه اخیر، هیچ وسیله نقلیه جدیدی برای حفاظت از میراث فرهنگی خریداری نشده و در برخی از استانها، تنها یک خودرو در اختیار دارند.
مرکز پژوهشهای مجلس نیز در سال ۱۴۰۱ گزارشی پژوهشی جامع درباره وضعیت و چالشهای یگان حفاظت میراث فرهنگی منتشر کرده است که در آن به این موضوع اشاره شده که در سالهای اخیر، ساختار و تشکیلات مناسبی برای مدیریت امور و ایفای وظایف یگان ایجاد نگردیده است. این عدم تمایز و تفکیک ساختاری باعث شده است که یگان حفاظت محدود و محصور بماند و از لحاظ امنیت اقتصادی و جانی ضعیف عمل کند و همچنین در زمینه پرداخت حقوق و بیمه نیروها با مشکلاتی مواجه باشد، و به طور کلی همچنان نیازمند تجهیزات دفاعی و کارت ضابط قضائی است.
۲۲۳۲۱۷