آیا تکنرخی شدن ارز میتواند اقتصاد کشور را نجات دهد؟
عضو اتاق بازرگانی در گفتوگو با نبض بورس پاسخ داد؛
به گزارش نبض بورس، مهراد عباد، عضو اتاق بازرگانی در خصوص تأثیر تکنرخی شدن ارز بر اقتصاد کشور بیان کرد: در دهههای اخیر، استفاده از ابزاری تحت عنوان کنترل ارز باعث شده است که در بازه زمانی طولانی به اقتصاد کشور آسیب جدی وارد شود در حالی که خیلی از مواقع، دولتها از این مسئله نفع برده و توانستهاند نه تنها بودجه خود را جبران کنند بلکه تلاششان بر این بوده است تا بودجه آنها به شکل تصاعدی افزایش پیدا نکند که این امر با شکاف میان نرخ ارزها در طولانیمدت روبهرو شده و یک بازار غیررسمی به وجود آمده است و این نوع بازار برای بسیاری از مردم به رسمیت شناخته نمیشود و قیمتها در بازار فارغ از کالاهایی با قیمتگذاری دستوری طبق نرخ آزاد تعیین میشوند و یک شکاف در میان نرخ ارز آزاد و ارزهای سوبسیددار به وجود آمده است.
چرا ارز باید تکنرخی شود؟
این عضو اتاق بازرگانی اظهار کرد: برای توسعه اقتصادی کشور نیاز به تکنرخی شدن ارز داریم. زیرا چندنرخی بودن ارز باعث به وجود آمدن رانت و فساد میشود که همین مسئله مانع بزرگی برای توسعه اقتصادی کشور است. اما با این وجود، شاهد بودهایم که دولتها زیر بار تکنرخی شدن ارز نرفتند.
مهراد عباد تصریح کرد: تکنرخی شدن ارز برای مدتی شرایط را دشوار میکند و اگرچه امسال شرایطش وجود ندارد ولی هرقدر دیرتر این کار صورت بگیرد شرایط سختتر خواهد شد و تکنرخی شدن ارز روی قیمت کالاهای مورد نیاز مصرفکننده تأثیر میگذارد، اما باید به این مسئله توجه کرد که چندنرخی بودن معضل بزرگی است که باید حل شود. در نتیجه، برای وارد نشدن فشار زیاد به بازار و مصرفکننده دولت باید مزایای خوبی برای متقاضیان ارز و مصرفکنندگان به وجود آورد تا تعادل دوسویه حفظ شود. چون هیچ اصلاحاتی در کشور بدون درد نیست و این کار مستلزم همکاری و کمک همهجانبه از سوی دولت و مردم است و دولت باید اجازه دهد که نرخ ارز را بازار آزاد تعیین کند تا مردم و بنگاهداران بتوانند با نرخ تعادلی بازار، کار کنند؛ البته دولت موظف است یارانهها را به شکل صحیحتر و بهینهتر صرف کند و خدمات بهتری را به مردم ارائه کند.
مهراد عباد با بیان این که چندنرخی بودن ارز باعث بروز مشکلاتی برای صادرات و واردات شده است، تأکید کرد: به دلیل چندنرخی بودن ارز، صادرات و واردات کشور به شکل ضعیفی عمل کرده و علاوه بر این، به نوعی واردات در کشور با فساد همراه بوده است. زیرا ارزهای بسیار ارزانی به آن اختصاص داده میشد و طبیعی است که وقتی تفاوتهای ارزی به وجود بیایند فساد خود را نشان خواهد داد.
ارزهای ارزان؛ بستر رانت و فساد
این عضو اتاق بازرگانی ادامه داد: متأسفانه، مشکلی که در صادرات وجود داشت این بود که شرکتها از کارتهای یکبار مصرف استفاده میکردند و کالایشان را با چنین کارتهایی صادر کرده و سپس، با فروش ارز خود به صورت آزاد، پول بیشتری کسب میکردند و درواقع، این معضل برای واردات هم وجود داشته است. زیرا به دلیل این که ارز ارزان بود واردکنندگان پروفرمایی که میگرفتند بعضاً بیشتر از حدی بود که کالا وارد کرده و ارز ارزان بیشتری دریافت میکردند، اما کالا را وارد نمیکردند در حالی که در سامانه جدید، عملاً شرایط بهتر خواهد شد.
مهراد عباد عنوان کرد: امیدوارم تکنرخی شدن ارز به صورتی نباشد که به یکباره رخ دهد و این اصلاح، ناگهانی صورت نگیرد. چون برای انجام این کار حتماً باید از نظر کارشناسان استفاده شده تا کمترین آسیب به بازارها و اقتصاد کشور وارد شود. البته باید توجه کرد که هر اصلاحاتی، دردهای خاص خود را به همراه دارد و به همین علت، تکنرخی شدن ارز باید با یک برنامه جامع و با کمترین ضرر انجام شود.
عضو اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: با حذف ارز نیمایی و راهاندازی سیستم تکنرخی شدن ارز در بلند مدت کشور نفع میبرد. زیرا با این کار، دخالت دولت در بازار دلار کمتر خواهد شد، زیرا دخالت آن موجب التهاب بیشتر در این بازار شده است و در این میان، اگر بازار ارز آزادی عمل داشته باشد و واردکنندگان و صادرکنندگان با توافق، با هم ارتباط داشته باشند و دولت صرفاً بر شفافیت ارزی و جلوگیری از فساد نظارت داشته باشد شرایط بهتری برای توسعه اقتصادی کشور به وجود خواهد آمد. زیرا این مسئله جزء اصلاحاتی است که اگر بدرستی انجام شود، میتوان به آن امیدوار بود.